Cemre Düşmesi Nedir?

tarafından **Serßay** Ptsi Şub. 23, 2009 5:54 pm

CEMRE DÜŞMESİ NEDİR ?
Cemrenin kelime anlamı 'kor halindeki ateş'tir. İlkbahar başlamadan
önce birer hafta aralıklarla havaya, suya ve toprağa düştüğüne ve
onları ısıttığına inanılır. Eskiler 365 günlük yılı 'kasım' ve 'hızır'
günleri olarak ikiye ayırmışlardı. Kasım 179, hızır ise 186 gündü.
Yılın kasım kısmı yani kış devresi 8 kasımda başlar, 6 mayısa kadar
sürerdi. 6 mayısta da hıdırellez ile birlikte yaz devresi, hızır
günleri başlardı. Kasım ayına kasım dememiz oldukça yenidir. 1945
yılında ilgili kanun yürürlüğe girene kadar, kasım ayma 'teşrinisani'
denilirdi. Kasım adı Arapça 'bölen' anlamındadır. Yılı böldüğü için bu
ad verilmiş olabilir.

Kasımın kırk altısında, kırk gün anlamına gelen 'erbain', seksen
altısında da elli gün anlamına gelen 'hamsin' başlar, böylece kışın en
soğuk zamanları olan doksan günlük süre geçmiş olurdu. Kasım günlerinin
ortasını geçip yüz gün arkada kalınca halk arasında zorlu kış günlerini
arkada bırakmanın bir ifadesi olarak 'geldik yüze, çıktık düze'
denilirdi.

Kasımın yüz beşinde (19-20 şubat) birinci cemrenin havaya, yüz on
ikisinde (26-27 şubat) ikincisinin suya, yüz on dokuzunda da (5-6 mart)
üçüncü cemrenin toprağa düştüğüne ve yedi günlük aralıklarla buraları
ısıttıklarına inanılırdı. Cemrelerin düşüş sıralamasında önce hava
ısınıyormuş gibi görünse de hava doğrudan güneş ışınları ile ısınmaz.

Güneş'ten gelen ışınlar önce yeri ısıtırlar, yerden yansıyan ışınlar
havayı ısıtırlar. Aksi olsaydı, yükseldikçe, dağların tepesine
çıktıkça, Güneş'e yaklaşıldığı için hava gittikçe ısınırdı.

Meteorolojik olarak ısınma sıralaması toprak - hava- su şeklindedir.
Cemre her ne kadar folklorik bir inanış olsa da, cemreler arasındaki
günlerde hava sıcaklığında az da olsa düşüşler yaşansa da, özellikle
Marmara bölgesine ait istatistiklere göre, cemre tarihlerinde yüzde
80'e varan oranda ısınma meydana gelmektedir. Cemreler Türk dünyasının
kültür ve edebiyatına da konu olmuşlardır. Örneğin, divan şairlerinin
cemre zamanlan, baharın yaklaşması dolayısıyla önemli kişiler için
yazdıkları övgü şiirlerine 'Cemreviye' denilirdi